Toppers

Bharfot (fint namn!) føreslår Gaustayama som tilleggsnamn på Gaustatoppen. Og det har me sansen for.

Å sjå på snødekte fjell i sommarsola, det er vel nesten som å eta is, det?

Tjueni, tjueti, tjueelleve.

Debatten rasar (eller no') i statskanalen om journalistane skal måtta seia totusenogelleve eller om dei kan sleppa unna med tjue elleve.

Jeg nekter å godta at det er folket som skal bestemme hva som er riktig å si. Norsk tradisjon tilsier at vi kaller det nye året for totusenogelleve. Tjueelleve er svensk påvirkning, sier Sylfest Lomheim.

Eg som les Language Log er van med at folket skal bestemma. Altså, norske folk bestemmer kva som er rett norsk. Og norske folk er late, det veit me alle. Dei sa nittennittini, og ikkje milleneufcentquatrevingdixneuf som frenetiske franskmenn. I god norsk tradisjon kjem nok tjuehundretalet til å pregast av tjuetal òg. Og det vil seia at femåringar som tel feil, endeleg får rett. Etter tjueni kjem tjueti, og deretter tjueelleve. Godt nyttår!

Ramsalt i Salten

Kva er det med Salten? Vasker dei seg med salt i staden for såpe der? Imponerandes er i alle fall det som blir sagt og skrive der. Kanskje må me på det jækla museet for å finna ut. Men me lærer nok aldri å banna på nordnorsk med stil som dette:

E låg å søv, da va som e låg i fløiel, da va som fløte, men så rengt den dar helvetes førbanna vekkerklokka.

Heia Island

Islandsk er jo noko for seg sjølv, då.

Veðrið á Bretlandseyjum heldur áfram að setja strik í reikninginn hvað knattspyrnuleikina varðar en fresta hefur þurft mörgum leikjum í dag vegna veðurs og erfiðra vallarskilyrða. Þremur leikjum hefur þegar verið frestað í 3. umferð ensku bikarkeppninnar og mörgum leikjum í neðri deildunum. (mbl)

Meir trur eg ikkje det treng seiast om veret i Bretlandseyjum denne vinteren.

Hurrah foh dænsk

Danskane er ikkje berre «compjuder» og «plæyah».

Det som på norsk så uoppfinnsomt heiter «kordfløyel», kallar nemleg danskane «jernbanefløjl».

Bildet er corduroy av marie-ll på flickr.
Creative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 2.0

Framsteg med Framstegspartiet!

Dette er ord eg aldri hadde trudd eg skulle sagt. Men det har seg slik at i ein annan tidsalder, då "feminist" framleis var kult å bli skjella ut som, då var det nokre av desse som reagerte på at ein omtalte mannfolk med etternamn og kvinnfolk med førenamn (og før det igjen namnet til mannen deira, men då eksisterte vel ikkje "feminist" som skjellsord ein gong).

Men no, takka vera Framstegspartiet, er det omvendt! Det er Jens og Jensen i feite typar overalt! Me får også retta ein varm tanke til familien Stoltenberg, som ikkje har funne det for godt å heita Siwert.

Ein høgremann karakteriserer ein annan...

"Massivt udugelig, inkompetent, selvopptatt, bornert og en skam for sitt parti."

Eg er tidlegare van med at nordlendingar har velsmurte snakketøy når dei skal skjella ut folk. Men dei kan det visst i Høgre i Østfold, òg.

Smelta smør!

Vesla har lært seg å seia s før konsonant. Vips er dei vekke, nesten alle dei morosame orda ho hadde på ting og tang. Prikkehunden heiter ikkje lenger Pott, men Spot. "Ka" er blitt "ska". Smør heiter ikkje lenger Fø. I dag spurde ho meg til og med rett ut om å smelta smør.

Til gjengjeld blir det no laga nye ord med s og konsonant. Det stod visst ein smakt på bordet. Kva ein smakt er, har eg ikkje fått greie på. Men det kjem nok, så talefør den jenta er blitt.

No er eg *ekte* nordmann

Ho som herskar i huset og eg har snakka av og til om å flytta til Noreg, og eg har til sist bestemt meg å ta noko prøve for å visa evna mi på norsk. So eg skreiv eit skjermbrev til dei gilde folka på Folkeuniversitetet som driv bergenstesten, for å finna ut om det var mogleg å få testen på nynorsk. I dag fekk eg svar, og svaret var "Nei." Dei var snille, og sa at eg kunne søkja etter lov til å skriva fritekstsoppgåva på nynorsk. Men i resten av testen, som inkluderer gramatikk og ordbruk, må eg nytta bokmål.

Det finst ikkje andre alternativ til bergenstesten. Fylgja er at viss ein er utlending og vil kunna visa evna på norsk, so må ein læra bokmål og berre bokmål. Viss ein vel nynorsk so må ein likevel læra bokmål i tilleg for testen si skuld.

Eg vart ganske sur over det. Kor vanskeleg kan det vera å setja testen om til nynorsk? Eg tenkjer på å ta opp saken med Mållaget.

*****

So hev det skjedd at eg hev teki upp målsaki, blanda meg inn i målreisingi, og vorti ekte nordmann. Og for å åtpassa meg i det nye livet mitt mun eg no også gjeva upp det urimelege, nedfalne målet som eg brukar nytta.

Leve imålet!

Skrivemåtar

Montreal kommune har ei ny og svært interessant webside som er laga for dei evneveike. Dei bruker ein forskjellig måte å stava fransk, slik at det blir meir fonetisk og lettare å lesa. Til dømes, dei første orda på sida er: "Se sit s'adrês o pêrsone ki on dê z’inkapasité intélêktuêl". Det blir interessant å vita om det er basert på Quebec-fransk eller "standard" fransk.

bøker, bøker og meir bøker

Om fire eller fem veker skal me flytta til eit nytt hus, og Ho Som Herskar I Huset har kunngjort at eg har for mange bøker som er heilt uturvande og kan godt bli kasta. Ho har rett, det må eg gå med på, så no sit eg og skil bøker som eg vil ha frå dei som eg kan greia meg utan. Og det er veldig interessant, fordi eg har funne så mange bøker som eg heilt hadde gløymt at eg har. Det verkar som eg gjekk gjennom ein periode der eg kjøpte veldig mange engelske thrillerar. Det er noko spesielt med engelske thrillerar, men eg hadde gløymt kor spesielle dei var til eg byrja å lesa dei igjen. Ei typisk setning frå den øvste (Night Probe, av Clive Cussler):

"The neatly-tailored uniform of a navy lieutenant commander adorned a svelte body measuring six feet from manicured toenails to the roots of her naturally ash-blonde hair."

Hmm. Ingen kan skriva så sjarmerande og romantisk som dei engelske.

moi et mon dégrin

Ein ting som eg er veldig flink til er å laga mondegrinar.

*****
For dei som ikkje kjenner ordet: Ein mondegrin (mi norskifisering av engelsk 'mondegreen') er ein song som ein mishøyrer på ein morosam måte. Ordet sjølv har ein interessant historie. Det var oppfunne av ein veldig namngjeten engelskmann (så namngjeten faktisk at eg aldri kan hugsa namnet hans). Då han var unge hadde han ein utlending til barnejente (ho var frå det fjerne Skottland), og ho likte å syngja songar frå det vilde, utemde landet. Ein av dei sat fast i hugsen hans. "The Bonny Earl of Moray" heitte denne, og var slik:

Ye highlands and ye lowlands, O where hae ye been
They hae slain the bonnie earl of Moray, and Lady Mondegreen

Så romantisk og poetisk, tenkte han. Ei uredd ung dame, som døydde med mannen sin. Men etter at barnejenta hadde drege sin veg, visste han at dei var dei einaste orda som han hugsa. Han byrja å leita etter songen, og ein vedunderleg dag kom han på ei bok av skotske songer. Han åpna boka, glad og ivrig, og las orda... men livet hadde hjartelaust lurt han. Fordi han hadde høyrt songen feil. Der i boka stod dei ekte orda:

They hae slain the bonnie earl of Moray, and laid him on the green

Ingen romantiske damer, ingen tragiske daude. Berre ein vanleg, blodig borgarkrig.

Men han ville ikkje la Lady Mondegreen bli gløymt så lett. Derfor vaks han opp, blei namngjeten (vel...), og så skreiv han om den uredde dama frå barndomen sin. Og det verka, for no har ho blitt eit ord, og skal aldri bli gløymt.

*****
Av og til har eg byrja å tru at eg var han fødd på ny fordi eg har aldri sunge ein song heilt rett, og det har gjeve vennene mine mange ugløymande morosame dagar. Spesialt når eg prøver å snakka om engelske songer som eg liker. Ta, t.d., Boney M sin song "Rivers of Babylon" der dei syng "How shall we sing the Lord's song in a strange land?" 'A strange land??' Kva betyr det?? Eg har alltid sunge songen slik "How shall we sing the Lord's song in Australia". Now det er heilt forståeleg!

Og ta også den 60s songen, "my boyfriend's back", der ho vitrar den ormeaktige gutten "You better cut out like the devil." I min versjon fordømmer ho han: "You baked a cutlet with the devil!" Mykje betre, ikkje sant vel?

(Viss de har eigne mondegrinar kan de godt kommentera!)